Zwroty związane z częściami ciała


עַל הַפָּנִים

„do niczego, do luftu, beznadziejnie”

קַבָּלַת פָּנִים

powitanie, przyjęcie powitalne

פָּרצוּף חָמוּץ

Kwaśna, skwaszona mina

גִילָה אֶת פָּרצוּפוֺ הַאמִיתִי

Pokazał swoje prawdziwe oblicze

לַעֲשׂוֺת פָּרצוּף

Zrobić minę, wykrzywić się


יְרִיקָה בּפָּרצוּף

Splunięcie w twarz


קִימֵט אֶת מֵצַחוֺ

Zmarszczył czoło


תָפַס אוֺתוֺ בַּגָרוֺן

Chwycił go za gardło


כּמוֺ עֶצֶם בּגָרוֺן

Jak kość w gardle

אַף בּעָנָנִים/ אַף בּשָמַיִים/אַף לְמָעלָה

Nos w chmurach, nos w niebie, nos w górze


עִם אַף בְּאֲדָמָה

Z nosem w ziemi

הוֺבִיל אוֺתוֺ בּאַף

Prowadzi go za nos

תוֺקֵעַ אֶת הַאַף

Wtyka nos


מִתַחַת לאַף

pod nosem

כּוּלוֺ אוֺזֵן

zamienia się w słuch

מִפֶּה לאוֺזֵן

z ust do ucha czyli: pocztą pantoflową, pogłoską,

אוֺזנַיִים לְכּוֺתֵל

Ściany mają uszy


לְהַרִים גָבָּה

unieść brew


עַיִן תַחַת עַיִן ושֵין תַחַת שֵין

Oko za oko, ząb za ząb


עַל קצֶה הַלָשוֺן

Na czubku języka


לָשוֺן הַרַע

dosł. „zły język”, obmowa


חֲיִים וּמָוֵות בּיד הַלָשוֺן

Język ma wielką moc, słowa decydują o życiu i śmierci


מָשַך אוֺתוֺ בלָשוֺן

Pociągnął go za język


עִם לָשוֺן בַּחוּץ

Z językiem na wierzchu, „z językiem na brodzie”


מוֺחַ שֶל צִיפּוֺר

Ptasi, kurzy móżdżek


מוֺחוֺ חָרִיף

„ostry”, bystry umysł


בִּילבּוּל מוֺחַ

zawracanie głowy


שטִיפַת מוֺחַ

pranie mózgu


פֶּה אֵחַד

jednogłośnie

פּיו ולִבּוֺ שָוָוִים

To, co w ustach i w sercu jest równe 

Czyli: mówi to, co myśli, czuje


אֵחַד בּפֶּה ואֵחַד בּלֵב

To w ustach, co w sercu


מִילָא פּיו בּמַיִים

Nabrał wody w usta


הוֺצֵאתָ לִי הַמִילִים מֵהַפֵּה

wyjąłeś mi to z ust


לִסתוֺם אֵת הַפֶּה

Zamknąć, zatkać usta


מִכָּף רֶגֶל וְעַד ראש

Od stóp do głów


כּוֺבֵד ראש

ciężka głowa


קַלוּת ראש

lekka głowa

ראש קָטָן

mała głowa


ראש גָדוֺל

wielka głowa

לָלֶכֶת עִם ראש בַּקִיר

Walić głową w ścianę


לא בּראש שֶלִי

Nie w mojej głowie


עוֺשֶׂה חוֺר בּראש

Robi [wierci] dziurę w głowie

ראש פָּתוּחַ

otwarta głowa

בּראש אֵחַד ( בּאוֺתוֺ ראש)

„jedną głową”

תוֹם לֵב

dobroć serca, prostota serca

גִילוּי לֵב

otwarcie, szczerze

אָמַר אֶת אָשֵר עַל לִבּוֺ/ שָפַך אֶת לִבּוֺ

Powiedział, co miał na sercu; Wylał swoje serce


לָקַח ללֵב

Wziął do serca, do siebie


דִיבּר אֵל לִבּוֺ

Przemówił do jego serca


יוֺצֵא מִן הַלֵב

Coś wychodzi z serca

שָמַר בְּלִבּוֹ

strzegł w sercu


מְחַמֵם אֶת הַלֵב

„ogrzewa serce” czyli krzepi, dodaje otuchy


טוֺב לֵב

dobroć serca

לֵב זָהַב

złote serce


מִכּל הַלֵב

z całego serca


דבָּרִים שֶבַּלֵב

To, co w sercu


בְּאֶגרוֹף בַּרזֶל

Żelazną pięścią


לָתֵת אֶגרוֹף

uderzyć pięścią


אֶצבַּע אֱלוֹקִים

Palec Boży


אֶצבַּע על הַהֶדֶק

z palcem na spuście czyli: w najwyższej gotowości

מְסוֹבֵב אוֹתוֹ עַל הָאֶצבַּע

Okręcił sobie kogoś wokół małego paluszka

לְהַחֲזִיק אֶצבָּעוֹת

Trzymać palce, czyli: trzymać kciuki

לְלַקֵק אֶת הָאֶצבָּעוֹת

Palce lizać


מֵאָחוֺרֵי גָבּוֺ

Za plecami


תָקַע לוֺ סַכִּין בּגָב

Wbił mu nóż w plecy

עִם הַגָב אֵל הַקִיר

Plecami do ściany

נִדבֵּקָה לִי הַבֶּטֶן לגָב

Brzuch przykleił mi się do pleców, Czyli: jestem tak wygłodniały

חָסַר עמוּד שִידרָה

Pozbawiony kręgosłupa


מִבֶּטֶן וּמִלֵידָה

Dosłownie: „z brzucha i z urodzenia” Czyli: od samego początku


תחוּשַת בֶּטֶן

czucie „brzuchem”, wewnętrzne, instynktowne przeczucie

לְדַבֵּר מֵהַבֶּטֶן

Mówić z „brzucha”; Mówić, kierując się uczuciami, instynktem


בּבֶּטֶן הַרָכָה

w „miękki brzuch”, w czułe, odsłonięte miejsce

עַל בֶּטֶן רֵיקָה

Na pusty brzuch (żołądek)


פַּרפָּרִים בּבֶּטֶן

Motyle w brzuchu, przejmować się czymś


שָלַח יַד בְּנָפשוֺ

Targnął się na własne życie

בְּיַדַייִם רֵיקוֺת

Z pustymi rękami


יַדֵי זָהַב

złota ręka


שתֵי יַדַיִים שׂמָאלִיוֺת

Dwie lewe ręce


לא מָצַא אֶת יַדַיו וְרַגלַיו

Nie mógł znaleźć rąk i nóg


קִיבֵּל אוֺתוֺ בִּשתֵי יַדַיו

Przyjął go oboma rękami (z otwartymi ramionami)


יַד רוֺחֶצֶת יַד

Ręka rękę myje

יֵש לוֺ מָרפֵּקִים

Dosł. „ma łokcie” czyli: potrafi się rozpychać


טבור של עולם

Pępek świata


אֵין לוֹ גרוּש עַל הַתַחַת

Nie ma grosza przy duszy, „przy tyłku”


קוֹצִים בַּתַחַת

Kolce, ciernie w tyłku czyli nie może usiedzieć w jednym miejscu

בְּרֶגֶל שׂמאל

lewą nogą

קַל רַגלַיִים

dosł. o lekkich nogach, czyli: szybki, ruchliwy

פּשִיטַת רֶגֶל

bankructwo

יֵש רַגלַיִים לַדָבָר

Coś „ma nogi”, czyli: ma podstawy


עַל רֶגֶל אַחַת

Na jednej nodze (tzn. bardzo krótko, w dwóch słowach)

רֶגֶל אַחַת בַּקֶבֶר

Jedną nogą w grobie

קָם עַל רַגלָיו

Stanął na nogi

בִּשתֵי הָרַגלַיִים עַל הַקַרקַע

Obiema nogami na ziemi, stoi twardo na ziemi


לַשֶקֶר אֵין רַגלַיִים

Kłamstwo nie ma nóg (tzn. „ma krótkie”)

שָׂם לוֹ רֶגֶל

Podstawił mu nogę

עֶצֶם מֵעַצמִּי ובָשָׂר מִבּשָׂרִי

Kość z kości, ciało z ciała

עוֹר וַעֲצָמוֹת

Skóra i kości